ประวัติและวัตถุมงคลพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส สมุทรสงคราม พระผู้เป็นอีกหนึ่งหมอยาของเมืองแม่กลอง

พระครูสาต วัดประทุมคณาวาส สมุทรสงคราม

พระครูสาต วัดประทุม หรือที่รู้จักกันในนาม พระครูสุนทรานุศาสน์ วัดประทุมคณาวาส ท่านมีนามเดิมว่า สาตร์ ปรองดอง พื้นเพท่านเป็นคนสมุทรสงครามมาแต่กำเนิด เกิดที่บ้านแหลมใหญ่ ตำบลแหลมใหญ่ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสงคราม เมื่อวันที่ ๒๖ กันยายน พ.ศ. ๒๔๒๖ ปีมะแม โยมบิดาชื่อนายแย้ม ปรองดอง โยมมารดาชื่อนางหุ่น ปรองดอง

พระครูสาต ท่านอุปสมบท ณ พัทธสีมาวัดประทุมคณาวาส อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสงคราม เมื่อวันที่ ๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๔๖ ได้รับฉายาว่า "สุนทโร" โดยมี

พระอธิการอ้น เจ้าอาวาสวัดแม่น้ำ เป็นพระอุปัชฌาย์

พระอธิการคุ้ย วัดกาหลง เป็นพระกรรมวาจาจารย์

พระอธิการทอง วัดประทุมคณาวาส เป็นอนุสาวนาจารย์

เมื่อหลวงพ่อสาต ได้อุปสมบทแล้ว ท่านได้จำพรรษาอยู่ที่วัดประทุมคณาวาสเรื่อยมา เพื่อศึกษาพระวินัยและพระปริยัติธรรม

ปี พ.ศ. ๒๔๗๓ พระอธิการสุข วัดประทุมคณาวาส ได้มรณภาพลง ชาวบ้านจึงพร้อมใจกันนิมนต์ท่านเป็นเจ้าอธิการครองวัดประทุมคณาวาสสืบแทน

วัดประทุมคณาวาส เป็นวัดราษฎร์สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำแม่กลองทางทิศใต้ ด้านขวามือของวัดจดคลองบางเรือหัก ในตำบลแม่กลอง อำเภอเมืองสมุทรสงคราม จังหวัดสมุทรสงคราม

วัดตั้งเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๐๐ ผู้สร้างวัดชื่อท่านเจ้าบัว (ท่านเจ้าคุณวินัยมุนี "บัว" หรือ วินัยธรรม) สันนิษฐานว่า ผู้สร้างคงอยู่ในสมณเพศขณะทำการสร้างวัด วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อวันที่ ๑๐ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๑๙ เขตวิสุงคามสีมา กว้าง ๔๐ เมตร ยาว ๘๐ เมตร

เมื่อวันที่ ๗ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๒๓ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชทรงยกช่อฟ้าของอุโบสถหลังปัจจุบันนี้ เสด็จพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ และทรงปลูกต้นพิกุลหน้าอุโบสถองค์ละ ๑ ต้น และหลังจากนั้นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ได้เสด็จมาทรงตัดลูกนิมิตให้อีกด้วย

ปูชนียวัตถุที่สำคัญของทางวัดคือ หลวงพ่อสาน เป็นพระประธานในอุโบสถ สร้างเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๐๐ เป็นพระพุทธรูปที่สานด้วยไม้ตอก แล้วพอกด้วยลักปิดทอง ปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง ๓๑ นิ้ว สูง ๔๕๑ นิ้ว ปัจจุบันหลวงพ่อสานได้เก็บรักษาไว้ที่กุฎิเจ้าอาวาส

นอกจากนี้ยังมีพระพุทธรูปอีกองค์หนึ่งของวัดประดิษฐานอยู่ที่หน้าอุโบสถ คือ หลวงพ่อพระร่วมเจ้า เป็นพระพุทธรูปสร้างใหม่ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๗ จำลองจากพระพุทธรูปโบราณองค์จริง ซึ่งเป็นสมบัติส่วนตัวของครอบครัวหนึ่ง นำมามอบให้กับทางวัด วัดมีเจ้าอาวาสปกครองดังนี้

๑. เจ้าคุณวินัยมุนี "บัว"

๒. พระอธิการแดง

๓. พระผัน (รักษาการเจ้าอาวาส)

๔. พระอธิการทอง

๕. พระอธิการสุข

๖. พระครูสุนทรฯนุศาตร์ (สาต)

๗. พระครูสังฆรักษ์แม

๘. พระราชสมุทรโมลี (รักษาการเจ้าอาวาส)

๙. พระครูอุดมสมุทรคุณ (อุดม)

๑๐. พระครูธรรมธร (ไพบูลย์ ญาณวิปุโล)

ข่าวเลื่อนสมณศักดิ์พระครูสาต วัดประทุมคณาวาส สมุทรสงคราม

เมื่อพระครูสาต ท่านได้เป็นเจ้าอาวาสวัดปทุมคณาราม ท่านก็ได้พัฒนาวัดอย่างสุดความสามารถ ทั้งการสร้างถาวรวัตุต่างๆ ภายในวัด จนวัดเจริญรุ่งเรืองขึ้นตามลำดับ

ปี พ.ศ. ๒๔๘๐ ด้วยคุณงามความดีและความสามารถของท่าน ทำให้ท่านได้รับแต่งตั้งเป็นฐานานุกรม ของท่านเจ้าคุณมหาสิทธิการ(ทอง) วัดเพชรสมุทรวรวิหาร ในตำแหน่งพระธรรมธร

ปี พ.ศ. ๒๔๘๗ หลวงพ่อสาต ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นพระอุปัชฌาย์และได้นับการแต่งตั้งกรรมการสงฆ์จังหวัดสมุทรสงคราม

ปี พ.ศ. ๒๔๘๙ ท่านได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร ที่ พระครูสุนทรานุศาสน์ ประกาศราชกิจจานุเบกษา วันที่ ๑๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๘๙ เล่ม ๖๓ ตอนที่ ๑๕

หลวงพ่อสาต ท่านโด่งดังในวิชาบังไพร วิชาสมุนไพร ปราบภูตผีปีศาจ ท่านได้สร้างวัตถุมงคลไว้หลายชนิด ทั้งตะกรุด ผ้ายันต์ และเหรียญ ซึ่งวัตถุมงคลแต่ละชนิดของท่านมีพุทธคุณทั้งสิ้น

พระครูสาต วัดประทุมคณาวาส ท่านได้มรณภาพลงเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๐๑ นับรวมสิริอายุได้ ๗๖ ปี ๕๖ พรรษา ยังความโศกเศร้ามาสู่ชาวบ้านวัดประทุมคณาวาสเป็นอย่างยิ่ง.

วัตถุมงคลของพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส รุ่นแรก

สร้างขึ้นในปี พ.ศ. ๒๔๘๕ ลักษณะเป็นเหรียญปั๊มรูปเสมาแบบมีหูในตัว เพื่อแจกในงานทำบุญอายุหลวงพ่อครบ ๕ รอบ ( ครบ ๖๐ ปี ) มีการสร้างด้วยเนื้อเงิน เนื้ออัลปาก้า และเนื้อทองแดง โดยรุ่นนี้มีการจัดสร้างด้วยกัน ๒ บล็อค คือบล็อกหน้าหนุ่ม(ยันต์ใหญ่) และบล็อกหน้าแก่(ยันต์เล็ก) จำนวนการสร้างไม่ได้มีการจดบันทึกไว้

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส ร่นแรก 2485 นิยมหน้าหนุ่ม เนื้อเงิน

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส รุ่นแรก ปี พ.ศ. ๒๔๘๕ บล็อกหน้าหนุ่ม เนื้อเงิน

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส ร่นแรก 2485 นิยมหน้าหนุ่ม เนื้อทองแดง

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส รุ่นแรก ปี พ.ศ. ๒๔๘๕ บล็อกหน้าหนุ่ม เนื้อทองแดง

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส ร่นแรก 2485 บล็อกหน้าแก่ เนื้อทองแดง

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส รุ่นแรก ปี พ.ศ. ๒๔๘๕ บล็อกหน้าแก่ เนื้อทองแดง

ด้านหน้า เป็นจำลองพระครูสาตครึ่งองค์ห่มจีวรลดไหล่พาดผ้าสังฆาฏิ ใต้รูปหลวงพ่อมีอักขระภาษาไทยเขียนว่า "พระครูสาต ๒๔๘๕"

ด้านหลัง มีอักขระยันต์ (ยันต์ครู)

เหรียญพระครูสาต วัดประทุมคณาวาส รุ่น ๒

สร้างขึ้นในปี พ.ศ. ๒๕๐๓ ลักษณะเป็นเหรียญปั๊มรูปไข่แบบมีหูในตัว โดยเหรียญรุ่นนี้เป็นเหรียญที่ไม่ทันท่าน แต่ก็ได้พระเกจิสายแม่กลองในสมัยนั้นร่วมกันปลุกเสก โดยเหรียญส่วนหนึ่งได้นำมาแจกในงานพระราชทานเพลิงศพของท่าน มีการสร้างด้วยเนื้อทองแดง เท่านั้น จำนวนการสร้างไม่ได้มีการจดบันทึกไว้